D66-leider Alexander Pechtold blijft hameren op een kabinet met een evenwicht tussen links en rechts, maar hij sluit daarbij ChristenUnie niet per definitie uit. Dat is op te maken uit zijn woorden na het gesprek met VVD-leider Mark Rutte en CDA-leider Sybrand Buma bij informateur Herman Tjeenk Willink donderdag.
“Voor mij geldt dat er een evenwicht moet zijn tussen het progressieve en het conservatieve. Dat evenwicht wil ik absoluut terugzien. En dat zal op een of andere manier met een andere partij en met inhoud ondersteund moeten worden”, aldus Pechtold.
Tjeenk Willink kijkt naar een meerderheidskabinet met VVD, CDA, D66 aangevuld met nog een partij. Omdat Pechtolds voorkeurspartner GroenLinks is afgehaakt en de PvdA niet wil, is de ChristenUnie in beeld. Ook de SP is afgevallen door haar blokkade van de VVD.
De ChristenUnie is niet de eerste voorkeur van Pechtold. Eerder noemde hij onderhandelingen met de christelijke partij “onwenselijk” en sloeg Pechtold in een verkennend gesprek met ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers meteen hard de deur dicht.
VVD-leider Rutte zei na afloop van het gezamenlijke gesprek donderdag alleen dat de komende dagen worden gebruikt “om in eigen kring te bekijken wat een verstandige vervolgstap is”.
Informateur Herman Tjeenk Willink legt zich in elk geval nog niet neer bij een minderheidskabinet. Hij gaat door met het onderzoeken van een meerderheidskabinet met daarin in ieder geval VVD, CDA en D66.
Hij heeft inmiddels definitief vastgesteld dat met PVV en SP geen meerderheidskabinet is te vormen. Tjeenk Willink zei dat donderdag tijdens een persconferentie.
Geen VVD is geen optie
De door de SP gewenste coalitie zonder de VVD sluit Tjeenk Willink inmiddels helemaal uit. Zo'n coalitie met het CDA en linkse partijen is "getalsmatig niet stabiel" volgens de informateur. Een kabinet met de PVV is volgens hem ook niet mogelijk. SP en PVV staan daarmee buitenspel.
Rutte en Buma hebben de inhoudelijke argumenten waarom zij niet met de PVV willen op papier gezet. Zo schrijft Rutte onder meer dat PVV-leider Geert Wilders instituties ondermijnt die de basis zijn van de democratische rechtstaat en dat hij "liberale kernwaarden'' afwijst.
Buma verwijst naar het opzeggen door de PVV van de steun aan het kabinet van VVD en CDA in 2012. Volgens de CDA-leider heeft Wilders niets gedaan om het vertrouwen te herstellen en gaan "beledigingen en vaak ronduit grove uitspraken'' onverminderd door.
SP-leider Emile Roemer heeft in zijn gesprek met Tjeenk Willink donderdag gezegd dat samenwerking met de VVD niet kan omdat die "op basis van haar grondbeginselen de architect is van een meerjarige neoliberale koers''.